Executieve what? - Executieve functies

Executieve functies zijn hersenfuncties die alle mensen nodig hebben voor het aansturen van hun gedrag, emoties en gedachten. Zie het als een spelcomputer: Jouw hersenen zijn een spelcomputer, maar je hebt een controller nodig om het spel van jouw hersenen te kunnen spelen. De werking van jouw controller kun je ontwikkelen, door de executieve functies te trainen! 

Bij Mag ik bij jou zijn de executieve functies onderverdeeld in zes executieve vaardigheden. 

• Planning en organisatie: het plannen, ordenen van materialen, kunnen nakomen van afspraken, maken van tijdsplanning, starten van taken, belang van anderen voor ogen houden, doelen kunnen formuleren én het stellen van prioriteiten en timemanagement. Wanneer deze executieve functies voldoende zijn ontwikkeld, zal een kind zijn denkprocessen beter kunnen aansturen en verbeteren de schoolprestaties. 
  
  
• Concentratie en werkgeheugen: een korte spanningsboog, snel afgeleid, aandacht minder goed erbij houden. Kinderen die een zwakke concentratie hebben leven 'in hun eigen wereld' en lijken niet te luisteren. Ze zijn aan het dagdromen. Wat iemand zegt gaat het ene oor in en het andere oor uit. Deze kinderen kunnen opdrachten anders uitvoeren dan je hebt gezegd. 
  Het werkgeheugen bij kinderen met een verminderde concentratie is vaak ook verzwakt. Om een opdracht te kunnen volbrengen is het noodzakelijk te kunnen putten uit kennis uit het langetermijngeheugen en deze kennis te combineren met wat er op dat moment gebeurd.
   
• Impulsbeheersing en emotieregulatie: het kunnen reguleren van emoties, onderdrukken van ongewenst gedrag en nadenken voordat je iets doet. Kinderen die anderen onderbreken tijdens het praten, het lastig vinden te wachten op hun beurt of vanuit een impuls handelen zonder na te denken, hebben baat bij training van de executieve functie. 
  
• Motivatie en doorzetten: het verdwijnen van motivatie kan voortkomen uit teleurstellingen, ontbreken van uitdagend lesmateriaal of lesstof die te hoog gegrepen was. Door het kind keuzes te bieden en hun eigen autonomie te ondersteunen, raakt het kind van binnenuit gemotiveerd. Het is dan niet meer nodig om met beloningen of consequenties te werken. 
  
• Zelfbeeld en metacognitie: metacognitie is het kunnen kijken naar jezelf, je eigen handelen en de stappen die je zet of hebt gezet. Hieronder valt het vormen van een reëel zelfbeeld en het kunnen reflecteren op je eigen doen. Kinderen die onzeker zijn worden hier vaak aan gelinkt, maar ook kinderen met een irreëel zelfbeeld en zichzelf overschatten vallen hieronder.
   
• Flexibiliteit en gedragsverandering: de executieve functie flexibiliteit gaat om het kunnen omgang met tegenslag, omgaan met verandering, hierop anticiperen en vooral niet door van streek raken. Het vermogen flexibel te zijn, helpt kinderen om te leren om te gaan met vrije situaties, samenwerken en veranderingen.   

Ik ben aangesloten bij de Jeugd Breincoaches. Dit zijn coaches die zijn opgeleid voor het trainen en onderzoeken van executieve functies. Ik ben bekend met de aanpak behorende bij de executieve vaardigheden en ben bevoegd te onderzoeken welke executieve functies extra aandacht behoeven. 

Wil je hier meer over weten?